Tijdens een ontmoeting met de gelovigen zei de paus: "Denk na over de dood; onze tijd op aarde is bedoeld om ons voor te bereiden op het eeuwige leven."

Tijdens een ontmoeting met de gelovigen zei de paus: Denk na over de dood; onze tijd op aarde is bedoeld om ons voor te bereiden op het eeuwige leven. Tijdens een ontmoeting met de gelovigen zei de paus: "Denk na over de dood; onze tijd op aarde is bedoeld om ons voor te bereiden op het eeuwige leven."

Tijdens de algemene audiëntie op woensdag 10 december benadrukte paus Leo XIV het belang van nadenken over de dood – vooral in de wereld van vandaag, die daar vaak voor terugdeinst – om de kracht van Christus' verrijzenis te ontdekken en zo een nieuwe betekenis voor ons leven te vinden.

Weten dat de dood bestaat, "en vooral daarover nadenken, leert ons te kiezen wat we echt met ons bestaan willen doen", zei de paus tegen de gelovigen die zich op het Sint-Pietersplein hadden verzameld.

"Het geheim van authentiek leven is bidden, zodat we begrijpen wat het Koninkrijk der Hemelen werkelijk brengt, en loslaten wat overbodig is en ons bindt aan vergankelijke dingen", vervolgde hij. "We moeten niet vergeten dat onze tijd op aarde ons voorbereidt op de eeuwigheid."

De catechese van paus Leo XIV ging verder met het thema 'De verrijzenis van Christus en de uitdagingen van de hedendaagse wereld', als onderdeel van de reeks 'Jezus Christus, onze hoop'.

De paus zegent een kind tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media) De paus zegent een kind tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media)

De dood is een taboe geworden

"Het mysterie van de dood heeft altijd diepgaande vragen bij de mens opgeroepen", omdat het tegelijkertijd de meest natuurlijke en onnatuurlijke gebeurtenis is die er bestaat, aldus de paus.

"Het verlangen naar leven en eeuwigheid dat we allemaal voelen voor onszelf en voor de mensen van wie we houden, doet ons de dood zien als een vonnis, als een 'tegenstrijdigheid'."

Hij benadrukte dat, in vergelijking met het verleden, toen veel culturen rituelen ontwikkelden die verband hielden met de cultus van de doden en hun reis naar het hiernamaals, er vandaag de dag juist een tegenovergestelde trend lijkt te zijn.

"De dood lijkt een soort taboe te zijn, een gebeurtenis die op afstand moet worden gehouden; iets waarover met gedempte stem moet worden gesproken, om onze gevoelens en onze rust niet te verstoren", zei hij, waarbij hij benadrukte dat veel mensen daarom begraafplaatsen mijden.

Het Sint-Pietersplein tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media) Het Sint-Pietersplein tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media)

Kan de wetenschap garanderen dat een leven zonder dood gelukkig is?

Tegelijkertijd vermeldde hij ook hoe "veel huidige antropologische visies immanente onsterfelijkheid beloven" en "theorieën ontwikkelen over het verlengen van het aardse leven door middel van technologie".

"Dit is het transhumane scenario, dat zijn intrede doet in de horizon van de uitdagingen van onze tijd", aldus de paus.

"Kan de dood echt door de wetenschap worden overwonnen? Maar kan de wetenschap ons dan ook garanderen dat een leven zonder dood ook een gelukkig leven is?"

De mens staat machteloos tegenover de dood

"Wat is de dood dan? Is het echt het laatste woord over ons leven?", vroeg de paus. Het besef van de mens dat het leven op een gegeven moment eindigt, "belast" hen in zekere zin "in vergelijking met andere levende wezens", legde hij uit, eraan toevoegend dat dieren bijvoorbeeld "niet twijfelen aan de betekenis, het doel en de uitkomst van het leven".

"Gezien dit aspect zou men kunnen denken dat wij paradoxale, ongelukkige wezens zijn, niet alleen omdat we sterven, maar ook omdat we zeker weten dat dit zal gebeuren, ook al weten we niet hoe en wanneer", voegde hij eraan toe.

"We zijn ons hiervan bewust en tegelijkertijd machteloos. Dit is waarschijnlijk waar de frequente onderdrukkingen en existentiële vlucht voor de vraag naar de dood vandaan komen."

Paus Leo tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media) Paus Leo tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media)

Een antwoord op onze existentiële vragen

De paus gaf echter ook een antwoord op al deze overwegingen in de verrijzenis van Christus.

Deze “onthult ons dat de dood niet tegengesteld is aan het leven, maar er juist een wezenlijk onderdeel van is, als overgang naar het eeuwige leven” en “geeft ons, in deze tijd die nog vol lijden en beproevingen is, een voorproefje van de volheid van wat er na de dood zal gebeuren”.

Alleen de Verrijzenis "is in staat om het mysterie van de dood in zijn volle omvang te verlichten. In dit licht, en alleen in dit licht, wordt wat ons hart verlangt en hoopt werkelijkheid: dat de dood niet het einde is, maar de overgang naar het volle licht, naar een gelukkige eeuwigheid", benadrukte de paus.

"De Verrezenis is ons voorgegaan in de grote beproeving van de dood en is dankzij de kracht van de goddelijke Liefde als overwinnaar tevoorschijn gekomen", vervolgde hij. "Zo heeft hij voor ons de plaats van eeuwige rust voorbereid, het huis waar we worden verwacht; hij heeft ons de volheid van het leven gegeven, waarin er geen schaduwen en tegenstrijdigheden meer zijn."

Alleen in het licht van de verrijzenis van Christus kunnen we de dood onze "zuster" noemen, zoals de heilige Franciscus deed, benadrukte de paus, terwijl hij concludeerde dat het wachten op de dood in de hoop op de verrijzenis van Jezus "ons behoedt voor de angst om voor altijd te verdwijnen en ons voorbereidt op de vreugde van het leven zonder einde".

Paus Leo zegent een baby tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media) Paus Leo zegent een baby tijdens de algemene audiëntie (@Vatican Media)